Strona główna / Stowarzyszenie / Czym jest program LEADER i wdrażające go Lokalne Grupy Działania?

Czym jest program LEADER i wdrażające go Lokalne Grupy Działania?

W Polsce działa prawie 300 Lokalnych Grup Działania. Członkami tych organizacji są przedstawiciele samorządów gmin, placówek oświaty, kultury, organizacji i stowarzyszeń działających na danym terenie, firm, spółdzielni i co najważniejsze – w stowarzyszeniach także zwykli mieszkańcy gmin, na których obszarze działa dany LGD. Chcesz wiedzieć co przez ostatnie lata udało nam się wspólnie osiągnąć w ramach programu LEADER, który realizowany w Polsce jest już od 15 lat?

LEADER to wspierany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego program unijny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Zakłada on przede wszystkim:

  1. oddolność (szeroki udział społeczności lokalnej w tworzeniu i realizacji strategii),
  2. terytorialność (lokalna strategia rozwoju przygotowana dla danego, spójnego obszaru),
  3. zintegrowanie (łączenie różnych dziedzin gospodarki, współpraca różnych grup interesu),
  4. partnerstwo (lokalna grupa działania jako lokalne partnerstwo, w którym uczestniczą różne podmioty z sektora publicznego, społecznego i gospodarczego),
  5. innowacyjność projektów (w skali lokalnej),
  6. decentralizację zarządzania i finansowania projektów,
  7. sieciowanie i współpracę (wymianę doświadczeń i rozpowszechnianie dobrych praktyk).

I tym właśnie zajmuje się też nasza Lokalna Grupa Działania – Dorzecze Wisły, która od 12 lat działa na terenie gmin: Łubnice, Oleśnica, Osiek, Połaniec i Rytwiany. Tylko w obecnym rozdaniu finansowym 2014-2020 dysponowaliśmy budżetem 6,3 mln zł, z czego 5 mln zostało alokowane na wdrażanie lokalnej strategii rozwoju w postaci naborów i konkursów  m.in. na zakładanie działalności gospodarczej, rozwój przedsiębiorstw,  infrastrukturę niekomercyjną tworzącą warunki do aktywności mieszkańców, projekty grantowe dla stowarzyszeń i osób fizycznych oraz inne formy aktywizacji. W 2019 r. w nagrodę za skuteczne wydatkowanie środków oraz  za sprawną realizację zadań otrzymaliśmy bonus w postaci 480 000,00 zł. W 2020 r. za osiągnięcie wysokiego poziom wskaźników we wdrażaniu strategii rozwoju po raz kolejny otrzymaliśmy dodatkowe środki w wysokości 495 000,00 zł. W 2021 r. w październiku zostanie podpisany aneks na włączenie kolejnych 1,8 mln zł do budżetu LGD na działania związane z podejmowaniem działalności gospodarczej oraz na działania związane z promocją obszaru LSR. Łącznie nasz budżet wyniesie ponad 8,6 mln zł. W 2022 przewidywane są nabory na ponad 1,7 mln zł. Jak do tej pory tylko w ramach rozwoju działalności gospodarczej dofinansowaliśmy 11 podmiotów gospodarczych (1,6 mln zł), które łącznie utworzyły 22 nowe miejsca pracy. Na terenie LGD ze środków wynoszących 2,2 mln zł zostało założonych 30 mikroprzedsiębiorstw, gdzie utworzono 37 miejsc pracy. LGD ponadto w ramach infrastruktury niekomercyjnej dofinansowało stowarzyszenia, które utworzyły i zmodernizowały łącznie 34 obiekty za 1 mln zł. Ogłaszaliśmy 5 naborów grantowych, w których stowarzyszenia otrzymały granty na ponad 1,1 mln zł realizując 219 wydarzeń na działania związane z zachowaniem lokalnych tradycji ludowych i podnoszące potencjał organizacyjny.

Niedawno od Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi otrzymaliśmy przygotowane dla Polskiej Sieci Lokalnych Grup Działania opracowanie dotyczące, tego, jakie wsparcie w ramach LEADER otrzymały lokalne społeczności w latach 2004-2006, 2007-2013 oraz 2014-2020, czyli od początku wdrażania tego instrumentu finansowania. W dużym skrócie najważniejsze dane prezentują się tak.

2004-2006 – wsparcie w wysokości 115,5 mln zł.

Zawiązywanie się LGD i tworzenie zintegrowanych strategii rozwoju. W tym czasie zrealizowano 316 projektów na obszarze 875 gmin zamieszkałych rzez 7,2 mln osób.

2007-2013 – wsparcie w wysokości 3 mld 372,6 mln zł.

Działa już 335 LGD, które realizują lokalne strategie rozwoju (LSR) na obszarach zamieszkujących ponad 18 mln ludzi. W ramach działań zrealizowano w sumie 88 004 projektów, które dały ponad 3200 miejsc pracy. Dzięki zrealizowanym projektom oprócz nowych miejsc pracy udało się, remontować i wyposażać świetlice wiejskie, angażować społecznie lokalną ludność, promować turystycznie regiony i ich atrakcje poprzez budowę szlaków, małej infrastruktury turystycznej, aktywizowano sportowo ludność, zachęcając do zdrowszego stylu życia, odnawiano zabytkowe budynki, szkolono lokalnych liderów, którzy później swoje umiejętności przekazywali podczas tysięcy przeprowadzanych warsztatów dla dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców gmin.

2014-2020 – wsparcie w wysokości 793,9 mln euro

W tym okresie programowania na podstawie przepisów unijnych rozszerzono możliwość stosowania instrumentu RLKS (Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność), dotychczas finansowanego w ramach EFRROW i EFMR, na kolejne fundusze.

Aktualnie działa 291 LGD, z czego 41 grup jest już wielofunduszowa. Wsparcie obejmuje obszar 2234 gmin, zamieszkanych przez 20 mln 126 tys. ludzi.

Przyznać trzeba, że te dane prezentują się spektakularnie. I co najważniejsze nie tylko na papierze, ale również patrząc na ilość i jakość projektów, które funkcjonują już do lat, a swój początek miały właśnie dzięki wsparciu Lokalnych Grup Działania. Każdy rok od wdrożenia programu LEADER pokazywał, że warto słuchać oddolnych głosów mieszkańców wsi i miasteczek, by rozwijać ich małe ojczyzny i niwelować nierówności na styku wieś – miasto.

A z jakich projektów jest najbardziej dumna nasza Lokalna Grupa Działania? Co planujemy w ramach perspektywy na kolejne lata? Zapraszamy do kontaktu. Razem możemy dużo więcej. Lokalna Grupa Działania – Dorzecze Wisły, ul. Ruszczańska 27, 28-230 Połaniec, pok. 110, tel. / fax 15 8650 216, e-mail: biuro@dorzeczewisly.pl www.dorzeczewisly.pl.

ZOBACZ SZCZEGÓŁOWE DANE Z MINISTERSTWA ROLNICTWA I ROZWOJU WS

O autorze: Łukasz Orłowski

Administrator strony internetowej. Dyrektor Biura Lokalnej Grupy Działania - Dorzecze Wisły. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 2009 roku pracuje w organizacji pozarządowej LGD - Dorzecze Wisły.

Zobacz również

„Z nurtem rzeki Czarnej”: Podsumowanie projektu operacji własnej LGD – Dorzecze Wisły

Szanowni Państwo, chcielibyśmy poinformować o zakończeniu realizacji projektu operacji własnej LGD – Dorzecze Wisły, pn. „Z nurtem rzeki …